Już od kilkudziesięciu lat obserwuje się duży wzrost par, które mają problem z niepłodnością. Tak, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wpisała ją na listę najbardziej niepokojących chorób społecznych. Bowiem na świecie już co szósta para w wieku reprodukcyjnym jest niepłodna, a co trzecia musi skorzystać z pomocy medycznej, aby móc zostać rodzicami. Niepłodność dotyka w równym stopniu, zarówno kobiety jak i mężczyzn (po 45%), zaś w 10% jej przyczyna jest niemożliwa do ustalenia. Mówimy o niej wówczas, gdy pomimo regularnego współżycia, bez używania środków antykoncepcyjnych, w okresie przynajmniej 12 miesięcy, para nie może zajść w ciążę. Przy czym niepłodność często mylona jest z bezpłodnością, jednak w przeciwieństwie do tej drugiej, można ją skutecznie leczyć: https://swiat-rodzicow.pl/jak-leczyc-nieplodnosc. Z takiej możliwości korzysta w krajach Europy Zachodniej 50% par, natomiast w Polsce pomocy szuka zaledwie 20% z nich.

Głównym wrogiem płodności u pań jest ich wiek. Warto wiedzieć, że każda kobieta rodzi się z określoną liczbą komórek jajowych, a w czasie swojego życia nie produkuje już żadnych nowych. I tak najwięcej ma ich żeński płód w 20-stym tygodniu, bo nawet ok. 7 mln. Jednak już po porodzie, ich liczba zmniejsza się do 2 mln jajeczek. Natomiast zanim kobieta osiągnie dojrzałość płciową i zacznie występować u niej menstruacja pozostaje jej już tylko 300-500 tys. jajeczek i z każdym rokiem rezerwa ta jest coraz mniejsza. Obecnie wiele kobiet przekłada macierzyństwo na później, nie zdając sobie sprawy z tego, że ich największa płodność przypada na okres między 20 a 30. rokiem życia (w Polsce, średnia wieku urodzenia pierwszego dziecko to 29,5 lat).

Niepłodność kobieca związana może być również z wieloma problemami zdrowotnymi. Wśród potencjalnych przyczyn wymienić należy przede wszystkim: zaburzenia hormonalne, endometriozę, zespół policystycznych jajników (PCOS), zaburzenia miesiączkowania, nieprawidłową budowę narządów rodnych, mięśniaki, przebyte operacje (zwłaszcza przeprowadzane w obrębie miednicy mniejszej), otyłość, stosowanie używek, nieprawidłową dietę i silny stres. Natomiast w przypadku mężczyzn najczęstszą przyczyną niepłodności jest złej jakości nasienie (ich obniżona ilość, zmniejszona ruchliwość, czy zmiany w budowie).

Jeżeli para już od dłuższego czasu bezskutecznie stara się o dziecko, to może skorzystać z usług lekarza przyjmującego w ramach NFZ lub też prywatnej kliniki leczenia niepłodności (obecnie w Polsce jest ich ok. 70). Ponieważ tylko postawienie odpowiedniej diagnozy i rozpoczęcie spersonalizowanego leczenia przybliży ją do upragnionego celu. Aby określić, co jest przyczyną niepłodności konieczne może okazać się przeprowadzenie następujących badań:

Problem niepłodności dotyczyć może zarówno kobiety, jak i mężczyzny. Dlatego też tak ważne jest, aby na konsultacje zgłosili się oboje partnerzy. Na pierwszej wizycie zostanie przeprowadzony przez lekarza wywiad, podczas którego zada on pytania dotyczące m.in. przebytych chorób, cyklu miesiączkowego, częstości współżycia, wad wrodzonych, ewentualnych poronień oraz chorób genetycznych w rodzinie. Następnie pacjentka zostanie poddana badaniu ginekologicznemu, dzięki któremu będzie można sprawdzić budowę i funkcjonowanie narządów rodnych. Wykonuje się je przezpochwowe badanie USG, histeroskopię, histerosalpingografię (HSG) i histerosalpingosonografię kontrastową (HyCoSy).

Kolejnym krokiem jest zrobienie szczegółowych badań laboratoryjnych. Mowa tu o badaniu hormonalnym Anty-Muellerian Hormon (AMH) i Inhibina B. Dzięki którym możliwe jest ocenienie rezerwy jajnikowej oraz określenie jakości i ilości komórek jajowych. W taki pakiet wchodzić może również badanie: hormonu folikulotropowego (FSH), estradiolu (E2), hormonu luteinizującego (LH), białek wiążących hormony płciowe (SHBG), przeciwciał przeciw peroksydazie tarczycowej (anty-TPO), testosteronu (TST), siarczanu dehydroepiandrosteronu (DHEA-SO4), hormonu tyreotropowego (TSH) i testu z metoclopramidem x 2 (MTCx2).

Podstawową diagnostyką niepłodności u mężczyzn jest badanie ogólne nasienia. Służy ono do oceny jakości plemników, w tym ich aktywności i ilości, w oparciu o normy ustalone w 2010 roku przez Światową Organizację Zdrowia. Dzięki uzyskanym w ten sposób wynikom określić można szanse pacjenta na posiadanie potomstwa oraz zdiagnozować przyczyny problemów z poczęciem dziecka. Natomiast w przypadku nieprawidłowości nasienia konieczne okazać się wykonanie bardziej szczegółowych badań, takich jak np. diagnostyczna biopsja jąder, badanie fragmentacji DNA plemników, test hypoosmotyczny HOS, czy też morfologia plemników pod dużym powiększeniem (MSOME).

Oczywiście każdy przypadek niepłodności jest inny, w związku z czym, aby otrzymać więcej informacji na temat jej badania, dobrze jest jak najszybciej udać się do wybranej kliniki leczenia niepłodności.