Toksoplazmoza w ciąży

       Toksoplazmoza jest to choroba odzwierzęca wywołana przez pierwotniaka toxoplazma gondi. Początkowo w postaci wewnątrzkomórkowej rozwija się w organizmach wielu ssaków i ptaków. Docelowo jednak żywicielem ostatecznym jest jelito cienkie ssaków kotowatych gdzie osiagana jest forma dojrzała.

Jak można zarazić się toksoplazmozą.

       Kobieta w ciąży może zarazić się toksoplazmozą wyłącznie od zarażonego kota. Od innych zwierząt nie można się zarazić. Również poprzez zanieczyszczone pokarmy, jarzyny czy owoce. Do zarażenia może dojść także po spożyciu świerzego mięsa jak również od marynowanego, grilowanego czy wędzonego. Możliwe jest zarażenie się poprzez uszkodzoną skórę (dotyczy to szczególnie pracownic w labolatoriach czy przychodniach weterynaryjnych).

Przebieg i objawy choroby.

       Bardzo często choroba przebiega bezobjawowo. Czasami zdarzają się powiększone węzły chłonne i złe samopoczucie. Zarażenie się kobiety w okresie przed zajściem w ciążę nie stanowi zagrożenia dla płodu. Natomiast zarażenie się toxoplazmoza gondi w okresie ciąży powoduje przeniknięcie do łożyska co powoduje zapalenie łożyska i przejście pasożytów do płodu.

       Ryzyko zarażenia się toxoplazmoza gondi w ciąży wzrasta wraz z zaawansowaniem samej ciąży. W pierwszym trymestrze wynosi 25%, w drugim trymestrze - 50% a w trzecim trymestrze 65%. Ryzyko zarażenia płodu jest odwrotne i wynosi w pierwszym trymestrze 75%, w drugim - 50% a najmniejsze w trzecim trymestrze gdzie wynosi już tylko 5%.

Diagnostyka u kobiet ciężarnych

       Aby stwierdzić obecność toxoplazmoza gondi należy wykonać badanie sero-immunologiczne i określić miano przeciwciał IgM i IgG w surowicy krwi.

       Przeciwciała IgM sa wytwarzane w pierwszym tygodniu zarażenia i ich poziom wzrasta w ciągu 4 tygodni poczym następuje ich spadek utrzymując się na niskim poziomie

       Przeciwciała IgG są wyznaczane w okresi 2-4 tygodni po zarażeniu. Następnie ich wartość wzrasta osiągając stan maksymalny w okresie ok. 4 miesięcy od zarażenia a następnie następuje powolny spadek. Jeśli IgG utrzymuje się na stałym poziomie oznacza to, że do zarażenia doszło w przeszłości.

Interpretacja wyników.

• IgG (-), IgM (-) - brak odporności. Badanie należy powtórzyć po 3 miesiącach.
• IgG (+), IgM (-) - oznacza przebyte w przeszłości zarażenie. Przy podwyższonym poziomie IgG należy powtórzyc badania za 3 tygodnie. Jeśli IgG utrzymuje stały poziom - nie wymaga leczenia ani kontroli. Jeśli poziom wzrasta należy rozpocząć leczenie
• IgG (-), IgM (+) - jest to wynik nieprzesądzający o zarażeniu. Badanie należy powtórzyc po 3 tygodniach. Jeśli wynik wyjdzie taki sam nie wymaga się leczenia. Trzeba natomiast powtórzyć badania po 3 miesiącach
• IgG (+), IgM (+) -Przy wystąpieniu objawów należy rozpocząć leczenie. Jeśli objawów nie stwierdzono należy po 3 tygodniach ponownie powtórzyc badania.

Leczenie toksoplazmozy w ciąży.

       Leczenie następuje pod kierunkiem lekarza ginekologa i trwa aż do momentu porodu. Po porodzie należy również przez okres około roku przeprowadzać badania u niemowlaka pod kątem określania poziomu przeciwciał IgM i IgG.

Jak uchronić się przed zarażeniem.

       Kobieta w ciąży aby uchronić się przed zarażeniem toxoplazmoza gondi przede wszystkim powinna:

• unikać bądź zminimalizować kontakty z kotami a przede wszystkim z odchodami kotów.
• spożywać mięso tylko i wyłącznie gotowane
• owoce i ważywa powinny zawsze być dobrze umyte
• w trakcie prac ogrodowych kobieta w ciąży zawsze powinna używać gumowych rękawic
• wykonać badania na obecność przeciwciał IgM i IgG przed ciążą a najpóźniej w pierwszym trymestrze ciąży